Per 1 juli 2025 is de Wet opheffing verpandingsverboden in werking getreden. Deze wetswijziging maakt een einde aan contractuele bepalingen die het overdragen of verpanden van zakelijke geldvorderingen beperken. De wet beoogt het midden- en kleinbedrijf betere toegang te geven tot financiering en is vastgelegd in een nieuw lid 3 bij artikel 3:83 BW.
Wat verandert er?
Voorheen konden opdrachtgevers in hun contracten of algemene voorwaarden een zogenoemd cessie- of verpandingsverbod opnemen. Dit belemmerde leveranciers om hun vorderingen op derden te verpanden of over te dragen aan bijvoorbeeld een bank of factoringmaatschappij. Deze praktijk bemoeilijkte de toegang tot krediet, met name voor kleinere bedrijven die afhankelijk zijn van externe financiering.
Met de inwerkingtreding van deze wet zijn verpandings- en overdrachtsverboden voor zakelijke geldvorderingen voortaan nietig, voor zover die vorderingen voortvloeien uit de normale bedrijfsuitoefening. Dit betekent dat de schuldeiser de vordering toch rechtsgeldig kan verpanden of overdragen, ongeacht wat daarover in het contract staat vermeld. https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stb-2025-96.html
Voor welke vorderingen geldt de wet?
De wet heeft betrekking op vorderingen op naam die voortvloeien uit de uitoefening van beroep of bedrijf. Het gaat in de praktijk dus om facturen binnen het handelsverkeer. Contractuele verbodsbepalingen op verpanding of overdracht van die vorderingen zijn vanaf 1 juli 2025 niet langer rechtsgeldig.
Er zijn enkele belangrijke uitzonderingen opgenomen. Zo blijven overdrachtsverboden wel geldig voor:
- vorderingen op betaal- of spaarrekeningen;
- vorderingen uit zogenaamde syndicaatsleningen (een grootschalige financiering die een onderneming verkrijgt van een groep geldschieters);
- vorderingen op of van centrale banken of clearinginstellingen;
- vorderingen op G-rekeningen (belasting- en premieverrekening).
Overgangsrecht: drie maanden respijt
Voor contracten die vóór 1 juli 2025 zijn gesloten, geldt een overgangstermijn van drie maanden. Vanaf 1 oktober 2025 zijn ook daarin opgenomen verpandingsverboden automatisch nietig, zonder dat aanpassing van de tekst vereist is.
Schriftelijke mededeling blijft verplicht
Hoewel de wet verpandingsverboden opheft, blijft een schriftelijke mededeling aan de debiteur vereist om het pandrecht tegenwerpelijk te maken. Zonder deze kennisgeving kan de debiteur bevrijdend blijven betalen aan de oorspronkelijke schuldeiser.
Gevolgen voor de praktijk
De wetswijziging biedt nieuwe mogelijkheden voor factoring, asset based lending en andere financieringsvormen waarin vorderingen als zekerheid worden gebruikt. Ondernemingen doen er goed aan om hun algemene voorwaarden en modelovereenkomsten te herzien, nu veel bestaande clausules hun rechtskracht verliezen.
Voor financiers en debiteuren is het zaak alert te zijn op de (niet-)tegenwerpelijkheid van verpandingen, administratieve processen en het juiste moment van kennisgeving.
Lamers Tielemans Advocaten kunnen u voorzien van advies en gewijzigde bepalingen voor uw (bestaande) overeenkomsten. Indien u nog vragen heeft over dit artikel, of advies wenst met betrekking tot pandrechten, neem dan contact op met Lamers Tielemans Advocaten: mail naar info@lamerstielemans.nl of bel met 040-2180515. Wij helpen u graag.